اگزوزفن گریز از مرکز یا فن سانتریفیوژ:

اگزاست فن های گریز از مرکز یک بدنه حلزونی شکل با یک ورودی یکطرفه که پروانه مکنده آنها بصورت دایرکت درایو یا غیر مستقیم روی شفت موتور سه فاز و تک فاز نصب می شود. ظرفیت هوادهی یا مکش این نوع هواکش ها  تا 90000 متر مکعب در ساعت نیز می رسد. این فن های حلزونی  برای سیستم های تهویه مطبوع و اگزوز طراحی شده است.کاربردها سیستم های تهویه تامین و اگزوز برای مکان های مختلف فن ها را می توان به عنوان اجزای واحدهای تهویه مطبوع استفاده کرد و برای نصب در فضای باز مناسب است.طراحی بدنه فن حلزونی گریز از مرکز از ورق فولاد کربن استیل با پوشش رنگ الکترواستاتیک ساخته شده است. اگزاست فن های سانتریفیوژ یک طرفه را می توان با چرخش در جهت عقربه های ساعت یا خلاف جهت عقربه های ساعت عرضه کرد.یاطاقان مرغوب در موتور طول عمر طولانی را تضمین می کند. برای ویژگی های دقیق، عملکرد ایمن و صدای کم فن گریز از مرکز، هر توربین در هنگام مونتاژ به صورت دینامیکی متعادل و بالانس می شود. البته اگزاست فن های پشت بامی سانتریفیوژ گاها صدای زیادی تولید می کنند که موجب آذر  واذیت همسایگان می شود.

علت صدای زیاد فن سلانتریفیوژ پشت بامی دور زیاد و سرعت گردش پروانه می تواند باشد. راه حل کاهش صدای فن در چنین مواقعی کاهش دور موتور از طریق فولی تسمه یا دیمر می باشد. درصورتی که اگزاست فن فوق بصورت کوبل مستقی باشد فقط می توان از طریق کاهش دور فن بوسیله دیمر یا اینورتر این کار را انجام داد.

پروانه فن گریز از مرگز:

اصلی ترین قسمت دستگاه سانتریفیوژ، پروانه چرخشی می باشد که متناسب با نوع دستگاه در سه مدل کلی طراحی و ساخته می شود.

الف) پروانه بکوارد : این نوع از پروانه های گریز از مرگز بصورت تیغه های خم به عقب ساخته می شوند و معمولا برای مکش و سیستم های مکنده هوا مورد استفاده قرار میگیرند. ضخامت بالا و قابلیت چرخش تا دور 3000دور را دارند. سازهای معمول فن بکوارد از 25 تا 120 سانت می باشد. انتقال قدرت موتور به پروانه در این نوع معمولا بصورت کوبل مستقیم و در سایزهای بالا به شکل فولی تسمه یا کوپاینگی می باشد.

ب) پروانه فوروارد: به این نوع از پروانه های سانتریفیوژ در بازار فن کولری نیز می گویند. پروانه های فوروارد دارای تیغه های زیاد تری از نوع بکوارد می باشد و شکل طراحی آن خم به جلو می باشد. فن فوروارد گریز از مرکز برای تزریق هوای تازه و پرتاب هوا در تجهیزات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. پروانه های فوروارد در سایز 15 تا80سانتی متر تولید می شوند. اتصال موتور در این نوع پروانه های سانتریفوژ به صورت تسمه ای می باشد. سرعت گردش فن در این وع کمتر می باشد.

ج) پروانه شعاعی یا تخت : این مدل از پروانه های برای کاربری خاصی ساخته می شوند و تیغه های پروانه با تعداد کم بصورت صاف و بدون انحنا بر روی صفحه اصلی جوش قرار میگیرند. از اگزاست فن شعاعی برای انتقال موادو پودر ها استفاده میگردد. علت استفاده از این نوع پروانه این است که مواد ورودی به هوزینگ بر روی تیغه های فن انباشته نمی شود و فن می تواند به راحتی کار کند.درضمن نظافت این نوع فن ها در صورت چسبیدن مواد بر روی تیغه فن راحتر می باشد.

الکتروموتور یا سیستم قدرت فن:

موتورهای مورد استفاده بصورت پایه دار و فلنچ دار می باشند که با توجه به سایز و وزن پروانه از توان نیم اسب تا 544اسب بخارقابل استفاده می باشد.کلاس حفاظت موتور IP 54 کنترل سرعت یکنواخت یا پلکانی با استفاده از ترانسفورماتور خودکار یا تنظیم کننده فرکانس انجام می شود.اگر مجموع توان و جریان عملیاتی از مقادیر اسمی رگولاتور تجاوز نکند، می توان چند فن را به یک رگولاتور متصل کرد. الکتروموتورها با توجه به برق مصرفی می توانند بصورت تک فاز یا سه فاز مورد استفاده قرار گیرند. سرعت گشتاور موتور الکتریکی 750-900-1500 و 2800 دور می باشد که به صورت پایه دار و فلنچ دار قابل نصب هستند.

محل نصب اگزاست فن سانتریفیوژ:

 نصب فن را می توان در اتاق های تهویه، واحدهای تهویه مطبوع نصب کرد و یا می توان از آن به طور جداگانه و مستقل استفاده کرد.در صورت کارکرد مستقل، فقط از طریق انشعابات اگزوز و ورودی یا شاخه های اگزوز می توان آن را به کانال های هوا متصل کرد.لوله های اگزوز فن و ورودی بر این اساس دارای بخش های مستطیلی یا دایره ای هستند که ما مقاطع گرد را برای انتقال هوا و آلاینده ها بهتر می دانیم چون فشار استاتیکی کمتری ایجاد میکنند.

امکان نصب اگزاست فن گریز از مرکز در فضای باز و بر روی پشت بام نیز وجود دارد. فقط باید در زمان جانمایی و نصب اگزاست فن سانرتیفیوژ از استحکام سازه و شاسی محل قرار گیری اطمینان داشته باشید تا دستگاه در بهترین شکل ممکن کار کند.

پیشنهاد میشود اگزاست فن مکنده در انتهای مسیر کانال کشی نصب شود ولی فن حلزونی دمنده در ابتدای مسیر کانال کشی نصب گردد تا بهترین راندمان هوادهی را داشته باشند.

قسمتهای مختلف فن گریز از مرکز:

اگزاست فن سانتریفیوژ از چند قسمت اصلی تشکیل می شئد که در زیر به آن اشاره می نماییم

1-بدنه یا هوزینگ فن که پروانه در داخل آن قرار میگیرد.

2-پروانه گریز از مرکز که از طریق چرخش موجب جریان هوا می شود. اتصال پروانه به موتور بصورت کوبل مستقیم یا غیر مستقیم می باشد.

3- منبع قدرت و الکتروموتور که نیروی لازم را برای گردش پروانه فراهم می کند. موتور های مورد استفاده در اگزاست فن های آذین تهویه از برندهای داخلی و خارجی مانند موتوژن، الکتروژن، جمکو و زیمنس می باشد.

4-شاسی و لرزه گیر فن که برای کارکرد بدون صدا و به حداقل رساندن نویز اگزوز فن بسیار کاربردی و مهم است.

5-لوازم جانبی ماننده باران گیر موتور، توریدهانه خروجی و ورودی فن، تابلو برق و اینورتر و ... که متناسب با درخواست کارفرما قابل انجام می باشد.

قیمت فن گریز از مرکز :

همان طور که از قسمتهای مختلف دستگاه صحبت شد یعنی پروانه، حلزونی و موتور. می توان تشخیص داد که همین موارد اصلی در قیمت اگزاست فن گریز از مرکز نقش اساسی دارند. البته پارامترهای مختلفی می توانند در تایین قیمت یک دستگاه صنعتی موثر باشند ولی بطور کلی موارد اصلی همین چند مورد بالا می باشند. نوع ورق بکار رفته در ساخت بدنه و پروانه سانتریفیوژ، برند و توان دینام دستگاه، سایز پروانه و ...از عوامل اصلی در قیمت فن گریز از مرکز می باشد.

بطور مثال قیمت یک اگزاست فن سانتریفیوژ 10 اسب بخار با پروانه بکوارد و ورق کربن استیل 4 میلیمتر در حدود 27میلیون تومان می باشد. اگر بدنه و پروانه همین دستگاه را با ورق استیل 316بخواهیم بسازیم قیمت دستگاه در حدود 95میلیون تومان می شود.

منبع مطلب : آذین تهویه